ÇOCUK VE GENÇLER KALP KRİZİ GEÇİRİR Mİ?

”Çocuklarda ve gençlerde kalp krizi nadir olup, basına yansıyan ani ölümlerin sebebi aslında kalp krizinden çok ritim bozukluklarıdır”

Kalp krizi dünyadaki ölüm sebepleri arasında ilk sırayı almaktadır. Özellikle 30 yaş üzerinde sık gözlenen kalp krizlerine 30 yaş altında da rastlamak alışılmadık bir durum olmaktan çıkmıştır. Ancak 20 yaş altı gençler ve çocuklarda kalp krizi çok nadirdir. Basına sıklıkla yansayan çocuk yaşta kalp krizinden öldü haberleri aslında erişkin yaşta gördüğümüz ve damar tıkanıklığı sonucu oluşan kalp krizleri ile aynı değildir. Çocuk ve gençlerde gözlenen ve kalp krizi olarak yorumlanan ölüm olaylarının büyük kısmında sorun ani gelişen ritim bozukluğu ve kalbin durmasıdır. Bu ritim bozuklukları doğuştan gelen kalp hastalıkları ve kalp büyümeleri ve kapak hastalıklarına bağlı olabileceği gibi genetik geçiş gösteren ve kesin tanısı moleküler analiz sonrası konulabilen ritim bozukluğu hastalıklarıda olabilir.

Çocuk ve gençlerde gelişen ani kalp durmasına bağlı ölümler önlenebilir mi?

Bu tür rahatsızlıklarda klinik bulgu saptanmayabileceğinden, tanı şüphe ve ileri araştırmalarla konulabilir. Genetik geçiş düşünülen hastalıklarda ailenin sorgulanması çok önemlidir. Ailede özellikle anne baba ve kardeşlerde nedeni bulunumayan ani ölümlerin olması, sebebi bulunamayan baygınlık atakları genetik geçiş gösteren ritim bozukluğu hastalıklarını araştırmak için sinyal kabul edilebilir.

Özellikle efor ile ilişkili çok çabuk yorulma, baş dönmesi ve baygınlık hali, göğüs ağrısı ve çarpıntı ile el ayak ve dudaklarda morarma tarif eden çocuk ve gençler mutlaka araştırılmalıdır.

Amerikada 25 yaş altında gelişen ani kalp durması sayısı yaklaşık 2000 olup, erişkin çağdaki ani ölümlere oranla oldukça düşüktür (yetişkinlerde yaklaşık yılda 400 bin ani kalp ölümü gerçekleşiyor). Oransal olarak bakıldığında gençlerdeki ani kalp ölümü görülme sıklığı 1-6/100 bin iken, doğuştan kalp hastalığı olanlarda bu oran 100/100 bin oranına çıkmaktadır. Erişkinlerdeki oran ise 135-150/100 bin dir. Bu ani ölümlerin % 25 i sporla ilişkili olup, 30 altında en sık sebep kalp büyüme haftalığı olan hipertrofik kardiyomiyopatidir (1/500 sıklık- olguların %36 sı). Kalp damarlarındaki doğuştan bozukluklar ise ikinci sırada gelmektedir (olguların % 24 ü).

Özellikle gribal enfeksiyonların yayılması ve kalp kasını tutması sonucuda kalp yetersizliği ve ani ritim bozuklukları oluşabilmektedir.

Kalp büyümesi olmaksızın genetik geçişli ritim bozukluğu hastalıklarında ise tanı koymak oldukça güçtür. Ölüm sonrası bile otopsilerin % 25-35 inde sebep bulunmaz ve genetik analizin yapılacağı moleküler otopsi yol gösterici olabilir.

30 yaş altındaki en önemli ritim bozukluğu ani kalp durması nedenleri: hipertrofik kmp (%36), koroner damar anomalisi (%24), kardiyak hipertrofi (%10), doğuştan gelen kalp hastalıkları (%5), marfan sendromu (%6), dilate kmp (%3), miyokardit (%3), aritmojenik sağ ventrikül displazisi (%3), iskemik kalp hastalığı (%2), commotio cordis (<%1)

Nadir görülen ritim bozukluğu hastalıkları: Aritmojenik sağ ventrikül displazisi, uzun QT sendromu, kısa QT sendromu, Brugada sendromu, Andersen-Tawil sendromu, wolf parkinson white sendromu, katekolinerjik polimorfik VT, konjenital AV blok

EKG ve muayene en önemli tanı araçlarıdır.

Özellikle kalp büyümesi mevcut çocuk ve gençlerde sıklıkla EKG bozukluğu mevcuttur. Bazı genetik geçişli ritim bozukluklarıda EKG bulgusu verebilir. Muayenede üfürüm saptanması doğuştan gelen kalp hastalıkları için yol göstericidir. Genetik geçişli ritim bozuklukları ise ancak risk altındaki ailelerde genetik tarama ile ortaya çıkabilir. Çok sayıda ritim bozukluğuna yol açan gen mutasyonları saptanmış olup, tanı süreci uzun sürer. Yine ailede ani kalp ölümü olan kişilerde ritim bozukluğu anjiyografik yöntemlerle saptanabilmektedir. Ritim bozukluğuna karşın en etkili tedavi ise ritim düzenleyici kalp pilleridir.

Sonuç olarak, çocuklarda ve gençlerde kalp krizi nadir olup, basına yansıyan ani ölümlerin sebebi aslında kalp krizinden çok ritim bozukluklarıdır. Bu hastalıklara tanı koymak için şüpheli kişilerde aile bireylerinin taranması, muayene, EKG, eko ve efor testleri, seçilmiş vakalarda anjiyografik yöntemler ve genetik analiz ile araştırma yapılması önemlidir.

Çocuklarda kalp hastalığı nasıl anlaşılır? başlıklı programı youtube kanalımızdan izleyebilirsiniz.