”Dünyada bir numaralı ölüm sebebi olan kalp ve damar hastalıkları ile mücadele etmek mümkün”
Neden dünya kalp günü!!!
Kalp ve damar hastalıkları dünyada en önde gelen ölüm sebebi olmaya devam ediyor. 2008 yılında 17.3 milyon ve 2012 yılında 17.5 milyon kişi kalp ve damar hastalıklarından ölmüş durumda. Bu sayı tüm ölümlerin yaklaşık %30 una denk geliyor ve bu sayının 2030 yılında 23.3 milyon kişiye ulaşacağı tahmin ediliyor. Ölümlerin çoğunluğu az ve orta gelişmiş ülkelerde olup, bu oran % 40 lara ulaşabiliyor. Kalp ve damar kaynaklı ölümlerin %40-45’i direk kalp krizi ve %30’u felçten kaynaklanıyor. Kalp hastalıkların bu kadar ön plana çıkması dünya sağlık örgütü ve üye ülkelerini tedbir almaya yönlendirmiş ve eylül 2000 yılı itibariyle bu hastalıklara dikkat çekmek için dünya kalp günü kutlanmaya başlanmıştır.
Ülkemizde durum nedir!!!
Ülkemizdeki veriler de genel dünya istatistikleri ile paralel seyrediyor. Ölümlerin % 40’ı kalp ve damar hastalıklarından olup, bu yaklaşık her 3 dakikada bir kişinin ölümünü ifade ediyor. 2014 yılında 153 bin ve 2015 yılında 157 bin kişi kalp ve damar hastalıklarından kaybedilmiş. Bu sayı kanserden kaybedilen kişilerin yaklaşık 2 katına denk geliyor.
Risk faktörleri neler!!!
Kalp ve damar hastalığının değiştirilemeyen risk faktörleri; erkek cinsiyet, ileri yaş ve genetik yatkınlıktır. Kısmen kontrol altına alınabilen risk faktörleri ise; yüksek tansiyon, şeker hastalığı, kolesterol yüksekliği, stress ve yoksulluktur. Birde kalp hastalığı riskini arttıran ve tamamen önlenebilen risk faktörleri vardır. Bunlar; sigara ve aşırı alkol tüketimi, sağlıksız diyet ile beslenmek, hareketsiz ve tembel yaşam, şişmanlık, ihmal ve hekim kontrolünden geçmemek olarak sıralanabilir.
Kalp ve damar sağlığımızı koruyacak öneriler:
-
Hareket zamanı: Dünyada her yıl 700 bine yakın ölümü hareketsizliğin tetiklediği söyleniyor. Hareketsiz ve tembel yaşam kalp ve damar hastalığı gelişimini belirgin olarak arttırıyor. Haftada 5 gün günlük 30 dakikalık orta tempo egzersiz ile kalp sağlığınızı koruyabilirsiniz. Hızlı tempo yürüyüş, bisiklet ve yüzme ilk planda önerilen aktiviteler. Bahçe yada ev işileri uğraşmak dahi egzersiz yerine geçiyor. Hiç spor yapamıyorsanız bile adım atmaya çabalayın. Önerilen günlük 10 bin atıma ulaşamazsanız bile 5000 adım altında kalmayın. Ayakta durmanın bile hareketsizlere oranla kalp sağlığında iyileşme olduğu saptanmış. https://drahmetkarabulut.com/2015/01/soguk-havalar-egzersiz-ve-spor-yapmaya-engel-degil/ https://drahmetkarabulut.com/2010/03/duzenli-sporun-kalbimize-saglayacagi-olumlu-etkiler/
-
Şişmanlık ile mücadele zamanı: Obesite yada aşırı kilo kalp ve damar hastalığı gelişimi için en temel faktörlerden birisini oluşturuyor. Fazla kilolar, insülin direncini arttırarak, yüksek tansiyon ve şeker hastalığına meyili güçlendirir, kolesterol dengesini bozarak damar sağlığını tehtit eder. İdeal kiloya ulaşmak için kısa vadeli ölümcül diyet seçeneklerini bir kenara bırakmak gerekir. Hedef uzun sürede sürdürülebilir bir hayat tarzı ile kilo vermek olmalıdır. Aylık 2-3 kg vermek ideal kiloya ulaşmada mantıklı bir hedeftir. https://drahmetkarabulut.com/2015/01/obezite-en-basta-kalbi-tehtit-ediyor/
-
Dumansız hava sahasına geçelim: Sigara kalp ve damar hastalığı gelişmesi ve hastalığın hızlı seyrinde ciddi bir risk faktörüdür. Sigara içme süresi ve miktarı direk damar hastalığı gelişimi ile ilişkili olup, pasif içicilerde dahi risk artmıştır. Nargile dahil bütün tütün ürünlerinin kalp sağlığını tehtit ettiği unutulmamalıdır. Tiryakilerin profesyonel destek alması dumansız hava sahaya geçişi hızlandıracaktır. https://drahmetkarabulut.com/2016/01/kalp-hastalarina-omur-uzatacak-11-altin-oneri/
-
Mutfakta Akdeniz diyetine yer açalım: Sağlıklı beslenme şeklinin kalp ve damar hastalıklarını azalttığı net olarak gösterilmiştir. Zeytinyağı ve yeşilliklerin hakim olduğu, balık ve ılımlı miktarda et ile desteklenen Akdeniz diyeti bütün dünyada kabul görmüş kalp dostu beslenme şeklidir. Bir Akdeniz ülkesi olarak bu sağlıklı beslenme şeklini benimseyip, önderlik etmemiz gerekir. https://drahmetkarabulut.com/2012/02/kalbe-gercek-bir-dost-akdeniz-diyeti/
-
Günlük en az 2 litre sıvı tüketelim: Hayat kaynağı suya önem verme zamanı geldi. Bütün gazlı ve katkı maddeli içecekleri rafa kaldırmayıp çöpe boşaltıyoruz ve su içiyoruz. Su kan basıncı, ritim ve damar sağlığını etkileyen temel içecektir. Su dışında taze siyah çay, bitki çayları, ev yapımı ayran ve meyve suyu tüketebiliriz. Aşırı alkol tüketiminin kalp ve damar sağlığını tehtit etttiği unutulmamalı ve günlük alkol alımı 1 kadeh kırmızı şarap ile sınırlandırılmalıdır. https://drahmetkarabulut.com/2016/03/az-su-icenlerde-kalp-krizi-daha-sik/
-
Sofradan tuzu kaldırma vakti: Dünya üzerinde en çok tuz tüketen ülkelerden biri durumundayız. Günlük ihtiyaç duyulan 6 gram tuzun 3 katı kadar fazla tuz tüketiyoruz. Fazla tuz yüksek tansiyon ve kalp yetersizliğinin temel tetikçilerinden biridir. Günlük alınan gıdalar içerisinde de tuz olduğu düşünülürse, sofraya tuz koymamak sağlıklı tercih olacaktır. Yemekleri tatlandırmak için tuz yerine kalp dostu baharatlar tercih edilmelidir.https://drahmetkarabulut.com/2015/03/tuzu-azaltmak-icin-kalp-dostu-baharatlara-yonelin/
-
Stresle mücadele vakti: Stres kalp ve damar sağlığını tehtit eden, kalp krizini tetikleyen temel etkenlerden bir tanesi. İster işyeri stresi olsun, isterse aile, sınav, duygusal stresler olsun, yoğun stres kalp krizi riskini arttırmaktadır. Stresle mücadele etmek zor geliyorsa, stresten kaçmakta fayda getirecektir. Şehir stresinden uzaklaşmak, yakın dinlendirici seyahatler kalp sağlığınıza iyi gelecektir. https://drahmetkarabulut.com/2014/05/isyeri-stresi-kalici-hipertansiyon-nedeni/
-
Uyku deyip geçmeyin: Kaliteli uyuyan kişilerde kalp ve damar hastalıklarında azalma izlenmiş. Düzensiz uyku, vücunun dinlenmesine izin vermeyerek, kan basıncında artış, ritimde dalgalanmalara yol açar. Stres hormonlarının seviyesinin artmasıyla damar sağlığında bozulma izlenir. Günde 7 saat derin ve kaliteli uyku ile kalp sağlığınızı koruyabilirsiniz. https://drahmetkarabulut.com/2014/05/sihirli-rakamlarla-saglikli-kalplere-sahip-olmak-mumkun%E2%98%BA%E2%98%BA%E2%98%BA/
-
Gülümseyin: Evhamlı, tezcanlı ve stresli kişiliklerin kalp hastalığına yakalanma riski daha yüksektir. Depresyon, sosyal izolasyon ve yalnız yaşam, sağlıklı yaşam süresini kısaltan faktörlerdendir. Hayata gülümsemek, hayatla barışık olmak, sosyal ortamlara karışmak kalp sağlığınızı olumlu etkileyecektir. https://drahmetkarabulut.com/2016/01/muzik-hem-ruhun-hemde-kalbin-gidasi/
-
Check-up yaptırın: Kalp hastalıklarının üçte biri sessiz seyreder ve ani kalp krizi yada kayıp ile ortaya çıkabilir. Bu nedenle hasta olmadan doktora gitmek, genel kontrol yaptırmak gizli-saklı kalmış kalp hastalığını ortaya çıkartarak, gerekli tedaviye olanak sağlar. 40 yaşına gelmiş ve kalbimize hiç bakmamışsak; dünya kalp günü, check-up için iyi bir fırsat olabilir. Ailesinde yoğun genetik geçişli kalp hastalığı olanlar, 40 ı beklemeden genel kontrolden geçmelidir. https://drahmetkarabulut.com/2015/03/gizli-kalp-belirti-vermeden-olduruyor/
